Logopedia – nauka o kształtowaniu właściwej mowy w okresie jej rozwoju i jej doskonaleniu w późniejszym okresie (logopedia ogólna), a także o usuwaniu różnego rodzaju wad i zaburzeń mowy (logopedia specjalna).

Obecnie obowiązujące definicje logopedii mówią, że jest ona „nauką o kształtowaniu prawidłowej mowy, usuwaniu wad wymowy oraz nauczaniu mowy w przypadku jej braku lub utraty”. (Styczek 1981,s13). Obejmuje też oddziaływanie na psychikę w celu wytworzenia właściwego stosunku do wady mowy i zapobiegania ujemnemu jej wpływowi na kontakty interpersonalne oraz kształtowanie osobowości. (Styczek 1981, s. 13) Według Demelowej (1979) logopedia zajmuje się etiologią i patogenezą zaburzeń mowy, ich rozpoznawaniem, zapobieganiem oraz usuwaniem. Interesuje sie wychowaniem pod względem mowy, czuwaniem nad jej rozwojem i doskonaleniem oraz ewentualną poprawą, gdy odchyla się ona od normy. (Jastrzębowska 2003, s.323)” Do zadań logopedii, wg Ireny Styczek (1981,s.13) należą:

• kształtowanie prawidłowej mowy w przedszkolu i w szkole, czyli dbanie o jej prawidłowy i jak najlepszy rozwój pod względem fonetycznym, gramatycznym i leksykalnym,
• doskonalenie mowy już ukształtowanej,
• usuwanie wad mowy,
• nauczanie mowy (mówienia i rozumienia) w wypadku jej braku lub utraty,
• usuwanie zaburzeń głosu,
• usuwanie trudności w czytaniu i pisaniu.

Jakie są przedmioty badań logopedii?

Przedmioty logopedii (Jastrzębowska 2003, s.323):

• prawidłowy proces nabywania kompetencji i rozwoju sprawności językowej oraz komunikacyjnej,
• zapobieganie nieprawidłowym zachowaniom językowym,
• pochodzenie i przyczyny powstających odstępstw od normy w rozwoju mowy,
• mechanizm powstawania tych odstępstw,
• ich związek z innymi zaburzeniami rozwojowymi,
• ich wpływ na psychikę i funkcjonowanie społeczne, korekta wad wymowy,
• reedukacja zaburzeń mowy, w przypadku utraty nabytych już umiejętności porozumiewania się,
• terapia zakłóceń i zaburzeń rozwoju mowy oraz zaburzeń mowy,
• oddziaływanie na psychikę pacjenta w celu umożliwienia mu prawidłowego funkcjonowania społecznego,
• zapobieganie wtórnym skutkom zaburzeń mowy.